İçindəkilər
Gizlə
Burun Polipləri, normal olaraq burunda rast gəlinən burun konkasının xaricində bir xəstəlik nəticəsində inkişaf edən patoloji ət toxumalarıdır. Burun Polipləri, burun vasitəsilə hava axınının qarşısını alır. Nəticədə burun tıxanıqlığı meydana gəlir. Burun polipləri əmələ gəldikdən sonra öz-özünə getmir. Başqa bir müşayiət edən xəstəliyin olub-olmamasından asılı olaraq, burun axıntısı, qoxu almada çətinlik, baş ağrısı, xoruldama, yuxu apnesi, boğaz həssaslığı kimi narahatlıqlara səbəb ola bilər. Burundan aşağı axan ifrazatlar da astma hücumlarına səbəb ola bilər. Buna görə müalicə üçün bir mütəxəssis həkimə müraciət etmək lazımdır.
Burun Polipləri səbəbi
Burun Polipləri -nin meydana gəlməsinin bir çox səbəbi ola bilər. Ən çox görülən səbəb allergik iltihabdır. Bunun xaricində sinüzit səbəbiylə inkişaf edən burunda polip maşahidə edilir. Neoplazmalar, şişlər adlandırıla bilən burun polipləri də var. Şişlər adlanan burun polipləri adətən xoşxassəli olur. Nadir hallarda bədxassəli olanlara da rast gəlmək olar.
Burun Polipləri simptomları
Burun polipləri sağlamlıq problemi olan fərd burunda yer tutan əlavə toxuma olduğu üçün burnunun tıxandığını hiss edir. Hər burun tıxanıqlığı, burunda polip olması demək olmasa da, burun tıxanıqlığının səbəblərindən biri də burun polipləri -dir. Burun içinin ətraflı müayinəsi ilə burunda polip olub-olmadığı anlaşılır. Normal burun konkasının və anormal burun konkasının görünüşü bir-birindən fərqlidir. Burun Polipləri, görünüşündən onların allergiyadan qaynaqlandığını, iltihab nəticəsində inkişaf etdiyini və ya bədxassəli olduğunu müəyyən etmək çətin ola bilər. Bu hallarda burun polipləri cərrahi yolla çıxarılır və lazımi patoloji müayinələr nəticəsində niyə yaranır suallarına cavab tapılır.
Burun Polipləri müalicəsi
Burun Polipləri müalicəsi planı təyin edilərkən xəstənin tarixi ətraflı şəkildə alınır. Qanaxmaya səbəb olmaması, dövri böyüyüb kiçilməsi kimi allergiyaya bağlı ola biləcək bir vəziyyət varsa, ilk növbədə dərman müalicəsi planlana bilər. Bir neçə həftəlik dərman terapiyasından sonra xəstəlik tamamilə sağalır. Dərman müalicəsi iki məqsədlə planlaşdırılır.
Dərman terapiyasından sonra burun polipləri tamamilə yox olmazsa, əməliyyat planlaşdırılır. Verilən dərman müalicəsi nəticəsində burun içindəki ət daha sərt bir vəziyyətə gətirilərək, daha asan, daha sağlam və təsirli bir əməliyyatın aparılmasına imkan verir. Ona görə də əməliyyatdan əvvəl dərman müalicəsinin planlaşdırılması və əməliyyatın sonrasında həyata keçirilməsi kimi bir yanaşma ola bilər. Müalicədə ya yalnız dərman, ya da dərman və əməliyyat tətbiq oluna bilər. Nadir hallarda xəstədən alınan məlumatlar və müayinənin nəticəsi allergiya və ya iltihaba dəlalət etmirsə, xərçəngdən şübhələnirsə, dərman müalicəsi ilə vaxt itirmədən birbaşa cərrahiyyə planlaşdırmaq olar.
Burun Polipləri müalicə olunmazsa nə olar?
Burun polipləri müalicə olunmazsa, ağır nəticələrə səbəb ola bilər. Neoplazma bir quruluşdursa, xərçəng meydana gəldiyi üçün xəstənin həyat itkisinə səbəb ola bilər.
Allergiya və ya iltihab nəticəsində yaranan xoşxassəli burun polipləri müalicə olunmazsa, tədricən burunda böyüyür və yer tutmağa başlayır. Yer tutduqda ətrafdakı toxumaları sıxır və sıxışdırılmış toxumaların qan almasına mane olur. Bu toxumalar qan ala bilmədikdə, qida və oksigen ala bilmədiklərindən çürüyürlər. Beləliklə, xəstənin üzündə deformasiyalar yaranmağa başlayır. Kənardan baxıldığında xəstənin üzü genişlənir, yanaqları şişir, gözləri çıxacaqmış kimi çölə çəkilməyə başlayır, alın daha qabarıq görünür. Burun polipləri hansı nahiyədə olurlarsa olsunlar, ona ən yaxın nahiyədə deformasiyalar yaradırlar.
Burun polipləri müalicə olunmazsa, onların burun dəliklərindən, burun keçidlərindən aşağı və farenksə çıxdığı görülə bilər. Bu daşqınlar forma və təsvirin pozulmasına səbəb ola bilər. Daşan yerlərdə iltihab meydana gələ bilər. Əgər daşsa, udma çətinliyi, tənəffüs problemi və boğulma ola bilər.
Burun Polipləri hansı xərçəngə səbəb olur?
Burun boşluğunda yer tutan toxuma xərçəng olduqda, genişlənən toxumaya görə burun ifraz edən vəzilərdən inkişaf edən tipdirsə, adenokarsinoma adlanır. Bu ətlər onsuz da poliplərə bənzəmir. Bu, ən çox ters çevrilmiş papilloma adlanan burun polipi -nə bənzəyir. Görünüşündən onun yaxşı və ya pis olduğunu söyləmək çətindir. Belə poliplərin uzun müddət müalicə olunmadıqda xərçəngə çevriləcəyinə inanılır. Ancaq burun xərçəngi nəzərdə tutulduqda, ümumiyyətlə burundakı ifrazat hüceyrələrindən inkişaf edən adenokarsinomalar görülür. Bəzən epitelial burun astarından qaynaqlanan epidermoid xərçənglər də görünə bilər. Onların görünüşü də normal burun polipləri ilə fərqlənir. Müayinədə başa düşülə bilər və dərman müalicəsi planlaşdırılmadan biopsiya və əməliyyat aparılır.
Burunda inkişaf edən şiş toxumaları müalicə olunmazsa, digər xərçənglərdə olduğu kimi ətraf toxumalara, sonra da damarlara çataraq limfa və qan dövranı ilə regional və uzaq orqanlara yayıla bilər. Ağciyər, beyin, sümük, qaraciyər kimi ən çox qan olan yerlərə yayılmağa meyllidirlər. Bu, həyat üçün təhlükəli nəticələrə səbəb ola bilər.
Burun Polipləri öz-özünə düşəcəkmi?
Burun polipləri nadir hallarda olsa da, spontan düşə bilər. Burun Polipləri düşdüyü zaman tamamilə yox olmur. Bu poliplər üzüm salxımı kimi yamaqlı təbəqələrə yayıla bilər. Ən çox itələnmiş parça, tutmağa yeri olmayanda düşə bilər. Burun poliplərinin çıxarılması xəstəliyin düzləşdiyi demək deyil. Müalicə ehtiyacı daha da aktuallaşıb.
Burun Polipləri bitki mənşəli müalicəsi mümkündürmü?
Burun polipləri üçün tibbi cəhətdən sübut edilmiş dərman müalicəsi yoxdur.
Burun Polipləri əməliyyatı risklidirmi?
Bütün əməliyyatların riskləri var. Xəstəliyin harada yerləşdiyi çox vacibdir. Burun polipləri cərrahi sahə gözə çox yaxındır. Gözü burundan ayıran kağız kimi nazik sümük toxuması var. Bu sümük göz və burun arasında divar əmələ gətirir. Əgər onun yaxınlığındakı sinuslardan polip əmələ gəlirsə və sümüyün bütövlüyü nəzərə alınmazsa, bu, göz ətrafındakı piy toxumaları və hətta göz əzələləri üçün risklərə səbəb ola bilər.
Arxada yerləşən sfenoid sinus kimi tanınan sinusun cərrahiyyə əməliyyatı çox daha risklidir. Sfenoid sinusun yan divarları ilə optik sinir arasında yaxın qonşuluq var. Bəzən bu sinir hətta sinusdan açıq şəkildə axır. Sinir zədələri təbii ki, çox ciddi görmə itkisi ilə nəticələnə bilər. Yenə də sfenoid sinus qanı beynə daşıyan karotid arteriyanın əsas qollarına yaxındır və bu damarların zədələnməsinin nəticələri ölümlə nəticələnə bilər.
Bundan əlavə, burun ön beyindən latın dilindən perforasiya edilmiş təbəqə kimi tərcümə olunan sümük quruluşu ilə ayrılır. Bu sümük quruluşu burnun damını təşkil edir. Qoxu sinirləri bu tavan quruluşundan keçir. Əgər əməliyyat zamanı bu sümük quruluşu zədələnirsə, beyin suyu buruna axmağa başlayır. Onu idarə etmək mümkün olmadıqda, burundakı iltihablı toxumalar beyinə çata bilər. Beləliklə, beyin absesi və meningit kimi həyati nəticələrə səbəb ola bilər.
Buna görə də əməliyyatın çox diqqətlə aparılması çox vacibdir. Burun polipi əməliyyatlarında təcrübəli plastik cərrah -a müraciət etmək əməliyyat risklərini minimuma endirir.
Hansı Burun Polipləri təhlükəlidir?
Daha çox tərs çevrilmiş papilonlar adlanan poliplər təhlükəlidir. Lakin onların hamısı müalicə edilmədikdə və böyüdükdə təhlükəlidir.
Burun Polipləri qanaxması nə qədər çəkir?
Burun Polipləri səbəbiylə baş verən burun qanaxmasının nə qədər davam edəcəyini söyləmək çox çətindir. Burun Polipləri qanaxması, hansı damarın zədələnməsinə görə dəyişir. Ölümcül ola biləcək qədər uzun müddət davam edə bilən burun qanaxması da baş verə bilər.
